Diş problemleri birçok insan için geciktirilebilir ancak zamanında önlem alınmaz ve tedavi uygulanmaz ise oldukça ciddi sağlık sorunlarına yol açabilecek bir durumdur. Diş kökü iltihabı bu diş problemlerinden biridir. Zamanında müdahale yapılmadığı için birçok insan her sene diş kaybı gibi geri dönülemez sonuçlarla yüzleşiyor. Bu yüzden ağız ve diş sağlığının korunması önemlidir. Düzenli aralıklarla diş muayenesi olmak oldukça iyi bir yöntemdir. Bu sayede ağız ve diş sağlığı konusunda ciddi problemlerin erken aşamalarında müdahale şansı elde etmiş olursunuz. Bu tür problemlerin ne olduğunu bilmek de bir başka yöntemdir. Sizler için bu yazımızda bu problemlerden biri olan diş kökü iltihabına ve diş kökü iltihabı nelere yol açar konusuna değineceğiz.
Adından da anlaşılabileceği gibi diş kökü iltihabı, diş kökünde meydana gelen bir hastalık olarak tanımlanır. Diş kökü adını verdiğimiz yapı, pulpa olarak da adlandırılabilen ve dişin en iç bölgesinde bulunan yapıya denilir. Bu yapıda, dişi beslemeye yarayan damarlar, bağ dokuları ve duyu algılamasını sağlayan sinirler bulunmaktadır. Diş köklerinde belli durumlara göre iltihap oluşumu gözlemlenebilir. Bu iltihaplar genel olarak geri döndürülebilen ve geri döndürülemeyen iltihaplar olarak ikiye ayrılmaktadır.
Bu şekildeki iltihaplanmalarda pulpadaki yani diş kökündeki iltihaplanma hafif olmaktadır. Bu yüzden kısa süreli bir ağrıya sebep olur. Dişte boşluk oluşmasıyla anlaşılabilir ancak bu boşluk dişin derinlerine kadar inmemektedir. Bu yüzden diş kökü daha az hasar almış olur. Geri döndürülebilen diş kökü iltihaplanmasında hastalık, kısa süreli ağrının sebebi aşırı sıcak veya soğuk yiyecek ve içeceklerin tüketimi ile gözlenir. Tetikleyici yiyecek ya da içecekle temas sona erdiği zaman ağrı da ortadan kalkacaktır. Diş kökü genellikle çok az hasar gördüğü için uygun bir tedavi ile diş kurtarılabilir. Böylece hasar gören sinir iyileşerek dişin eski sağlığına kavuşması sağlanır.
Acil olarak başvurulan vakaların çoğunda geri döndürülemeyen diş kökü iltihabı sorunları görülmektedir. Geri döndürülemez olmasının sebebi, iltihaba neden olan bakterilerin sinirlere kadar yayılması ve bu yüzden diş kökünde ciddi hasarların oluşmasıdır. Bu tür bir rahatsızlıkta dişte bulunan ağrı şiddetli bir şekilde aniden başlayabilir. Bu yüzden birçok insan uykusundan bile uyanıyorlar. Diş kökü ciddi hasarlar gördüğü için diş kökünde yer alan dokular nekroza uğrar ve ölüler. Diş kökündeki nekroz olayı dişte apse oluşmasını da tetiklemektedir. Oluşan apseler de ısırma sırasında ağrı hissedilmesine yol açar.
Sağlıklı kabul ettiğimiz bir dişin üst tabakasında öncelikli olarak dentin ve mine tabakası bulunur. Bu iki katman da diş kökünü korumaktadır. Söz konusu iki katmanın kaybolması sonucu zararlı bakteri diş köküne kadar ulaşarak iltihaba neden olmaktadır. Bu yüzden diş kökü iltihabının nedeni olarak dentin ve mine tabakasının aşınması ve bütünlüğünün bozulması gösterilebilir. Bozulma ve aşınmaya sebep olan etkenler ise şunlardır:
Bu etkenler sonucu dişte bozulmalar gerçekleşir ve zararlı bakteri bu bozulmalar sayesinde diş köküne kadar ulaşabilmektedir.
Diş kökü iltihabı yukarıda da bahsettiğimiz gibi geri döndürülebilir ve geri döndürülemez şekillerde farklı ağrı ve durumlarda kendini gösterebilir. Bunlarla birlikte yine yukarıda bahsettiğimiz nedenlerden ötürü ortaya çıkan diş kökü iltihaplanmalarının belirtileri aşağıdaki gibidir:
Burada sıralanan belirtilerden en az ikisine sahipseniz mutlaka uzman bir diş hekimine görünerek diş muayenesi yaptırmanız iyi olacaktır.
Diş kökü iltihabı bu noktaya kadar anlatmaya çalıştığımız üzere ertelenmemesi gereken bir sağlık sorunudur. Belirtileri ve sebep olacağı sorunları düşündüğünüz zaman en yakında tedavi edilmesi gerekmektedir. Enfeksiyon geçtikten sonra diş kökü temizlenmektedir. Bunun için uygulanabilecek çeşitli yöntemler bulunmaktadır.
Eğer geri döndürülebilir bir diş kökü iltihabı varsa ve bu yüzden diş kökünde çok hasar oluşmamışsa kanal tedavisi uygulanabiliyor. Bu tedavi yönteminde dişin kökünde bulunan ölü doku tamamen temizlendikten sonra içi doldurularak üst kısmı kaplama yapılarak kapatılmaktadır. Geri döndürülemeyen diş kökü iltihaplanmalarında ise diş kökü çok hasar gördüğünden diş çekilmesi gerekir. Çekim işleminin ardından bir süre daha antibiyotik tedavisi devam edilebilmektedir.
Diş kökü iltihabının önlenmesi konusunda çoğu diş hekimi ve uzman diş sağlığı için yapılması gereken temel şeyleri önermektedir. Bu sayede dişlerinizi koruyarak mine ve dentin tabakasının zarar görmesini de engellemiş olursunuz. Bahsettiğimiz temel şeyler ise şunlardır:
Bu önlemleri aldığınız takdirde dişlerinizi koruyan mine ve dentin tabakasında herhangi bir sorun meydana gelmeyecektir. Her halükarda diş köklerinizde bir iltihap meydana gelse bile fark edilmesi erken olacağından diş kaybı gibi bir sorunla karşılaşmazsınız.
Kanal tedavisi iyi yapılmadığı için bakteriler tekrardan enfeksiyona sebep olabilir. Bu durumda doktorunuza tekrar muayene olmalısınız.
Kesinlikle iltihabın geçtiğini düşünülmemelidir. Bu durum sadece ağrı ve şişliğin azalmasına sebep olur.
Bu tür şiddetli ağrılar diş kökü iltihabı konusunda temel belirtilerden birisidir. Çok geç olmadan diş hekimi ile iletişime geçilmelidir.