Diş protezleri, eksik ya da hasarlı dişleri değiştirmek ve hatta onarmak için kullanılan yapay dişlerdir. Eksik bir diş, yemek yemeyi zorlaştırmanın yanı sıra, insanların diş eti hastalığına yakalanma riskini de arttırabilir. Bu duruma ek olarak kaybedilen bir diş, çenenin kemik sağlığına hasar verebilir ve diğer dişlerin sağlığını tehlikeye atabilir. Böyle durumlardan uzaklaşmak ve ağız sağlığını korumak için protez diş kullanılmalıdır.
Köprü olarak da bilinen protez dişlerin, hastalara kattıklarının yanı sıra, protez diş kullanırken dikkat edilmesi gereken bazı hususlar bulunmaktadır. İnsanlar, “Nasılsa protez dişim var, ağız ve diş sağlığımı tehlikeye sokamam.” diye düşünmemelidir. Protez diş kullanırken dikkat edilmesi gereken önemli noktalar şunlardır:
Protez diş kullanılmasının en büyük sebebi, dişsizliğin neden olduğu psikolojik sorunları ve bu sorunların ortaya çıkardığı eksiklikleri gidererek ağız bütünlüğünü tekrar sağlamaktır. Bu amaçları doğrultusunda da protez diş operasyonları, diş hekimliğinin önemli dallarından biri halini almıştır.
Diş protezleri kişilerin ağız konforunu geri kazandırır. Hastanın yaşına göre çeşitli nedenlerle, diş etleri ve çevre dokular zarar görür ya da kaybolur. Hasta, protezler sayesinde sindirim sisteminin başladığı ağızdaki dişlerine kavuşur ve bu sayede sağlıklı bir çiğneme eylemi gerçekleştirir.
Protez dişleri olan bireyler, konuşmalarını iyileştirebilir ve dişler, kişinin estetik görünümünü geliştirmeye yardımcı olur. Diş kaybı ile birlikte gelen yeme ve konuşma sorunları, protez diş kullanımı ile birlikte sorun olmaktan çıkar.
Ayrıca yetersiz çiğneme nedeni ile diş eksikliğinden kaynaklanan sindirim sorunlarının önüne geçilmiş olur. Buna ek olarak protez dişler, mevcut dokuların sağlığını korumak için bir terapi olarak da kullanılabilir.
Kişilerin ağız sorunlarının durumuna göre uygulanabilecek birden fazla diş protezi tipi bulunmaktadır. Her protez, hastaların mental ve fiziksel sağlığını bir üst seviyeye çıkartmak, bununla beraber hastaların diş sorunlarını çözmek üzerine üretilmiştir. Protez dişler, bir kaplama olabileceği gibi aynı zamanda yeni bir diş olarak da kullanılabilir. Hareketli protez diş çeşitleri nelerdir inceleyelim.
Diş kuronu, hasar görmüş bir diş için yeni bir kaplamadır. Zirkonyum ya da tam seramik kuronlar da bulunmaktadır. Kuronlar; yontulmuş, kırılmış ya da hasar görmüş dişler için bir uzun vadeli bir çözümdür.
Bir diş kuronu tedavisi yaptırmak için birden fazla kez diş hekimine gidilmesi gerekmektedir. Tipik bir diş kuronu prosedüründe, bir diş hekimin uygulayacağı yöntemler şunlardır:
Sabit protez uygulanmasının mümkün olmadığı hastalarda kullanılan bir protezdir. Diğer bir adı da kancalı köprüdür. Bunun sebebi, protezlerin, dişsiz olan bölgenin ön tarafındaki dişe kancalar ile tutturulmasıdır. Genellikle parsiyel protez işlemi, ölçü ve provaları ile beraber 5 seans olarak sürmektedir.
Parsiyel protez ilk uygulandığında biraz sıkı olsa da zamanla gevşemeye ve tam olarak oturmaya başlar. Böylece hastalar, gün geçtikçe daha iyi bir diş sağlığına kavuşurlar. Kancalar yardımı ile yemek yerken protezler yerinden oynamaz ve diş etinde yemek artığı biriktirmez.
Bazı hastalarda dişler tamamen kaybedilmemiştir. Ağızda kaybedilen dişler ve sağlam duran dişler aynı anda bulunabilmektedir. Böyle durumlarda protez ihtiyacı olan hastalara bölümlü protezler uygulanmaktadır. Parça parça takılıp çıkarılmaya uygun olan bu protezler, ağız sağlığını ve ağız bütünlüğünü korumaya yardımcı olmaktadır.
İnsanlarda görülmesi muhtemel olan diş çürükleri, ağız bölgesindeki travmalar ya da kemik erimesi gibi durumlar diş dökülmesine sebep olabilir. Bu tür durumlarda kişilerin ağız sağlıklarına tekrar kavuşmasını sağlamak için tam protez uygulanmaktadır.
Tam protezler, tüm ağız bölgesine yapılmaktadır. Böylece yanaklar daha dolgun durmaktadır ve dişler de estetik bir şekilde yerleştirilmektedir. Hastalar bazı durumlarda protezlerinin oynamasından şikâyet etmektedir. Bu tip şikayetler için hastalara overdenture adı verilen çıtçıtlı protez uygulanır. Bu protezler, tam protezlere geçirilerek protezlerin ağza oturmasını sağlamaktadır.
Parsiyel protezler, kancalı yapıdadır ve ön dişlere kancalar ile bağlanmış şekilde dururlar. Bu sebeple parsiyel protezler işlemlerinde estetik ön planda bulunmamaktadır.
Diş çekimi gerçekleştikten sonra hastaya geçici süre ile takılan protezler immediat protezlerdir. Hastanın diş kalıbı hazırlanana kadar ağzında immediat protez yer almaktadır. İmmediat protezlerin en büyük avantajı, hastayı dişsiz görüntüsünden kurtarmaktır. Protez diş süreçleri hastalar için psikolojik açıdan zorlayıcı olabilir. Bu sayede immediat protezler, bu zor durumun üstesinden gelinmeye ve kalıcı protezleri beklemek için zaman kazanmaya yardımcı olur.
Bu tarz soruların cevapları kesinlikle hayırdır. Protez diş takımı gerçekleştikten sonra insanlar normal hayatlarına devam ederken, ağızlarına artık daha da dikkat etmek zorundadır. Ağız sağlığına dikkat etmemek protezlerde çeşitli deformasyonlara sebep olacağı gibi protez takımı sırasındaki benzeri sancılı süreçlerin de tekrarlanmasına sebep olmaktadır.